Motivet për ndryshimin e njoftuar të drejtimit politik të BDI-së janë mjaft të qarta. Kjo parti thjesht ka humbur kuptimin e ekzistencës së saj – qëllimet e programit janë arritur dhe nuk ka asgjë më shumë për t’u ofruar votuesve.
Shkruan: Zvezdan Georgievski
Nuk është për t’u habitur që po kthehet te “opsioni i gjelbër”, sepse, siç qëndrojnë gjërat tani, ekologjia do të jetë çështja numër një politike për njëqind, në mos më shumë, vitet e ardhshme. Nga ana tjetër, “politikat e gjelbërta” po bëhen gjithnjë e më të popullarizuara në skenën politike evropiane, kështu që në shikim të parë duket se Ali Ahmeti ka marrë kursin e duhur politik aktual.
Mbi të gjitha, është e popullarizuar sot të jesh ithtar i ruajtjes së natyrës, është kaq normale dhe në parim askush nuk mund të kundërshtojë këto kërkesa. Por sidoqoftë, në rastin e BDI-së, nuk po flasim për aktivistë civilë dashamirës, me qëllime të mira, të cilët do të protestojnë në një livadh kundër ndërtimit të një objekti që ata besojnë se dëmton natyrën, dhe kështu njerëzit. Këta nuk janë “rojet e parkut” dhe as njerëzit që përqafuan Qendrën Tregtare të Qytetit. Ose ata që mbrojtën Vodno-në pikërisht për shkak të politikave të tyre urbane.
A do të luftojë BDI-ja kundër platformave të Matkës, për shembull? A do të riparojë deponitë në Tetovë dhe Strugë? A do të kërkojë falje ajo për katastrofën mjedisore të shkaktuar ndërsa është në pushtet?
Po, këto janë pyetje retorike dhe nuk kërkojnë ndonjë përgjigje.
Sidoqoftë, ajo që duhet adresuar është ekskluziviteti i zgjedhjes politike. Pavarësisht nga perceptimi i Kryeministrit Zoran Zaev që BDI ka përfunduar me agjendën etnike dhe se tani ka marrë një drejtim qytetar, ne do të konkludojmë se në thelb një ekskluzivitet (etnik) është zëvendësuar me një tjetër (mjedisor), dhe BDI , siç e dimë, ka përvojë të madhe në ndërtimin e fanatizmit midis pasuesve të tij.
Në atë kuptim, ekziston një rrezik real që fanatizmi kombëtar (nacionalist) të zëvendësohet nga fanatizmi “i gjelbër”. Dhe ne kemi përvojë të mjaftueshme për të ditur se ku çon ndonjë fanatizëm.
Në fund të fundit, nëse shikoni përvojën e partive politike “të gjelbërta”, do të shihni se ato karakterizohen nga militantizmi (i cili në format e tij më radikale fiton karakteristikat e terrorizmit) dhe angazhim pothuajse eskatologjik ndaj “ditës së kiametit” që pret Të gjithë ne.
Përshtypja është se kjo është një psikologji e izoluar nga vetja dhe e ndërtuar e një grupi njerëzish “të ndriçuar” që jetojnë në mjedisin e “të paarsimuarve” dhe “të paarsimuarve”. Dhe (sipas filozofisë së gjelbër) ata që ndotin oborrin tuaj duhet të “pastrohen”. Ngjashëm me të krishterët e hershëm ose komunistët para se të vinin në pushtet. Dhe kur ata erdhën në pushtet, ne e dimë se si ata qeverisën – duke ndaluar të gjitha besimet e tjera dhe pikëpamjet politike dhe duke imponuar “besimin e vetëm të vërtetë”.
Është shumë popullore sot të jesh kundër ndërtimit të mini hidrocentraleve, kundër termocentraleve bërthamore, kundër djegies së plehrave, kundër ndërtimit të minierave… Por nëse shikon pak më poshtë sipërfaqes, mund të konkludosh se, në fakt, partitë politike “të gjelbërta” janë kundër përparimeve teknologjike të çdo lloji. Mënyra e ushqimit organik, për shembull, ndalon çdo industri pranë plantacioneve, për të mos përmendur ndonjë ndihmë teknologjike. Glorifikimi i ruraleve dhe baritore si një utopi e re përballë jetës urbane skëterre dhe të tmerrshme nuk mund të mos më kujtojë moton famëkeqe naziste “Gjak dhe tokë” (Blut und Boden).
“Të gjelbrit” gjermanë kanë pasur suksesin më të madh politik deri më tani. Të rritur në kontekstin e protestave studentore, ndryshimit kulturor (“revolucioni seksual” dhe lëvizjes hipi) dhe ndjenjës anti-luftë (Vietnam), ata kanë qenë prej kohësh partia e tretë më e fuqishme në Gjermani. Nën ndikimin e tyre, Gjermania ndaloi ndërtimin e termocentraleve bërthamore, dhe disa madje i mbyllën ato.
Rezultati i kësaj politike është i njohur – Gjermania sot mbulon vetëm dhjetë përqind të nevojave të saj për energji. Për pjesën tjetër është e varur – dhe kryesisht nga gazi rus!
Tani nuk do të ankohemi që energjia bërthamore është në fakt energjia “më e pastër”, sepse ekziston një rrezik serioz i aksidenteve, të tilla si ato në Çernobil (BRSS, Ukrainë, 1986) dhe Fukushima (Japoni, 2011). Sidoqoftë, Japonia nuk i ka mbyllur termocentralet e saj bërthamore. Ai thjesht nuk donte ta hidhte fëmijën me ujin e ndotur. Ose merrni shembullin e Iranit. Isshtë një nga të paktat vende me më shumë rezerva nafte, dhe megjithatë po punon shumë për të zotëruar teknologjinë bërthamore, ekskluzivisht për energji, pra për qëllime paqësore, siç thonë ata. Çfarë do të ndodhë me një vend që eksporton energji bërthamore? Ose teokratët atje janë aq vizionarë sa shohin një shekull më parë.
Ka shembuj të panumërt në këtë drejtim. Franca, për shembull, nuk ka mbyllur objektet e saj bërthamore dhe tani mbulon gjysmën e nevojave të saj energjetike.
Por le të mos hyjmë në detaje, sepse BDI është ende larg çdo pikëpamjeje të artikuluar politike nga fusha e tyre e re politike e veprimit. Ajo që është e rëndësishme të theksohet është deNë ekologji, përveç ruajtjes së shëndetit të njeriut dhe bërjes së botës një vend më të mirë për të jetuar, për vendet e pazhvilluara dhe ato në zhvillim nuk është gjë tjetër veçse të detyrosh një neokolonializëm të ri. Praktika e saj në kuptimin thelbësor i bën këto vende të varura nga ato që janë zhvilluar tashmë në një kohë kur ekologjia nuk ishte një përparësi e lartë (për shembull në kohën e Revolucionit Industrial).
Sipas praktikës aktuale të politikës, BDI nuk lë dyshim se do të ndjekë me besnikëri urdhrat e të ashtuquajturës bashkësi ndërkombëtare edhe në këtë fushë. Jo se do të ishim zhvilluar nëse nuk do të kishim vetëdije mjedisore, por shanset për këtë janë minimale nëse kemi një parti kaq fanatike në pushtet, e cila tani e deklaron veten “të gjelbër”.
Epo, le të mos jemi pesimistë deri në fund dhe të shpresojmë që BDI të ndjekë rregullat themelore mjedisore – së pari do të pastrojë oborrin e vet. Nëse e bëjnë, do të jetë një efekt i madh i këtij ndryshimi.
