Nga Ermir Hoxha
Politika shqiptare, ajo në planin kombëtar, po shënon këto kohë një precedent me shumë pikëpyetje: krizat e shpërthyera paralel në dy prej forcave politike anti-estabilishment më të suksesshme, Vetëvendosje në Kosovë dhe BESA në Maqedoni, që të dyja të përcaktuara si “Lëvizje”.
Ndryshimi i vetëm është se kriza në VV vjen pas një suksesi elektoral, ndërsa tek BESA pas një disfatë. Por ajo çfarë i bashkon dhe që poziciononte shumë pranë njëra-tjetrës, ishin kërcënimi që bartnin përballë forcave tradicionale, në ambientet politike respektive.
Vetëvendosje është shumë e vjetër në moshë se BESA rioshe. Dhe me një ngritje graduale elektorale arriti deri në pikën e synimit të pushtetit. Në zgjedhjet e fundit të përgjithshme arriti të dalë forcë e parë si e paangazhuar në koalicionet e mëdha, e në ato lokale para pak javësh pos që mbajti Prishtinën dhe për një mandat tjetër katërvjeçar, arriti të rrëmbente dhe një tjetër komunë të madhe, Prizrenin. Dhe me ritmet që po avanconte, të qënit një ditë në krye të qeverisjes së Kosovës, nuk përbënte më çudi. Krahas kësaj, kishte dhe një përmisim raportesh më ndërkombëtarët, pika më e dobët e saj. Dhe në kulmin e kësaj ekstaze politike, vjen një krizë vështirë e shpjegueshme, me dorëheqje të njëpasnjëshme të tipit “zinxhir”, e çarje në dy kampe, e ndodhur kjo krejt në mënyrë të beftë, pa as më të voglën shenjë paralajmëruese. E tani, Albin Kurti që po tenton ta rimarrë drejtimin e saj, vështirë do e ketë, në mos të pamundur, ta rikthejë Vetëvendosjen në kuotat elektorale ku ndodhej para se të shpërthente kriza. Nuk do shuhet si parti, por nuk do jetë më kërcënuese e estabilishmentit, deri në pikën për t’i marë pushtetin. Çarja e madhe ia ka hequr ashtin e të qënit frymëzuese.
Ngjashëm dhe me BESËN në Maqedoni. Brenda tre viteve, ajo arriti të bëhej shpresa e re e shqiptarëve, ku rezultati elektoral i zgjedhjeve të përgjithshme të dhjetorit 2016, parathoshte se shumë shpejt do bëhej varrmihëse e BDI-së. PDSH-së së Thaçit ia zuri vendin lehtësisht, e partisë Ali Ahmetit i futi tutkën me rezultatin në Çair. Nga ana tjetër, ndërkombëtarët e kishin BESËN të përkëdhelurën e tyre. Trupa udhëheqëse e saj ishte kompakte, e rrezatonte unitet, vizion, lidership, deri në pikën e bindjes kolektive se asaj i takonte e ardhmja politikës shqiptare në Maqedoni.
Por nga zgjedhjet lokale ajo doli e shpërfyturuar në rezultat elektoral. Dy krerët e saj, kryetari Bilal Kasami e n/kryetari Zeqirija Ibrahimi, humbin në dy komuna, i pari me rezultat më të thellë se i dyti, e pazakontë për një parti. Tentativa për t’i shpjeguar racionalisht gabimet politike, gjithsesi nuk i përligjin si arsye humbjen e 11 mijë votave në një kohë të shkurtër. Më pas vjen dhe çarja e madhe, ku sidomos kreu Bilal Kasami, shfaqet në një anë deri dje krejt të panjohur, me një lloj këmbëngulësie prej mushke për të mos e lëshuar partinë, e gërshetuar kjo shëmtueshëm me një mungesë të theksuar intelektualiteti prej “profesori” në sjellje, duke rrëshqitur deri në harbutëri, në klimën e mospajtimeve.
Ende nuk dihet se çdo të ndodhë më tej me BESËN nëse ajo do i përkasë këtij apo atij krahu, por mund të thuhet se kjo forcë e ka humbur tashmë pozitën e saj të privilegjuar tek shqiptarët. Siç dhe Vetëvendosje, ajo ngjan e dënuar për të mos qenë më kërcënuese e politikës tradicionale, më saktë klikës në pushtet përfaqsuar nga BDI.
Vetëm nëse bëjnë përjashtim nga rregulli, siç ndodhi me rënien e tyre – që është përjashtim rregulli – ku populli t’i votojë me tjetër instikt për të qenë të qenë të kërcënueshme ndaj klikave, në Kosovë e Maqedoni, pavarësisht se sa mund ta meritojnë ato, më saktë lidershipi i tyre.
Dhe ç’është më kyesore, a ka mundësi që të rastet të kenë qenë krejt të pavarura nga njëra-tjetra e thjesht koincidencë? Vështirë të thuhet. Në politikë jo gjithçka mund të shpjegohet me konspiracione, por këto të fundit nganjëherë janë vetë politika!
