Shoqata e depozituesve të dëmtuar “Drejtësi për depozituesit” propozon Qeveria ta miratojë propozimin për ndryshime dhe plotësime në Ligjin për Bankat të paraqitur prej tyre në Qeveri dhe Ministrinë e Financave si një zgjidhje e cila sipas tyre, zgjidh problemin me të dëmtuarit nga Banka Eurostandard.

Në konferencë për shtyp sot ata kujtuan se në Qeveri e kanë dorëzuar propozimin e tyre për ndryshime në Ligjin për Bankat, me të cilat Fondi do të përcaktohet si një kreditor në procedurë falimentimi për një bankë (sepse pas shfuqizimit të nenit 163 paragrafi 3 Ligji për Bankat, Fondi nuk është kreditor në rrjedhën e mëtejshme të procedurës së falimentimit), ku, për procedurat e falimentimit tashmë të filluara, Fondi për sigurim të depozitave duhet të përcaktohet me renditjen e pagesës sipas depozituesve- persona fizikë dhe juridikë.

Ndryshimet ligjore për rastet e ardhshme të bankave të falimentuara, të cilat mund të nënkuptojnë ndryshime në ligjet e tjera, Shoqata, siç thanë ata, lë Qeverinë t’i propozojë, natyrisht, të udhëhequra kryesisht nga interesat e qytetarëve.

Në konferencë për shtyp, theksuan se pas shfuqizimit të nenit 163 të Ligjit për Bankat nga Gjykata Kushtetuese, Fondi për sigurimin e depozitave nuk mund të vazhdojë të marrë pjesë si kreditor në procedurat e mëtejshme të falimentimit sepse në Ligjin për Fondin për sigurimin e depozitave në Ligjin për Bankat, Fondi nuk e ka atë të drejtë, siguruesi të bëhet kreditor, ndërsa i siguruari të bëhet debitor, më saktësisht atë të drejtë Fondi e humbet me shfuqizimin e dispozitës 163 paragrafi 3 nga Ligji për Bankat.

Theksuan se në Ligjin për Foniin për sigurimin e depozitave përcaktohen saktësisht të drejtat dhe detyrimet e siguruesit (Fondit) dhe të siguruarve (bankave), ky ligj nuk përmban dispozita në lidhje me falimentimin e një banke dhe statusin e depozituesve dhe Fondit në procedurën e falimentimit. Prandaj, shtojnë ata, ekziston një pjesë e veçantë në Ligjin për Bankat në të cilën rregullohen këto çështje dhe prandaj, së bashku me Ligjin e Falimentimit, Ligji për Bankat zbatohet në rast të falimentimit të një banke. E njëjta gjë është rasti me procedurën e falimentimit për Bankën Eurostandard. Gjegjësisht, në përputhje me nenin 163 paragrafi 3 të Ligjit për Bankat, Fondi për sigurimin e depozitave e fitoi statusin e kreditorit (kartë aktive e identifikimit) në procedurën e falimentimit të Bankës Eurostandard, e cila mund të përcaktohet jo vetëm me ligj, por edhe me aplikimi për falamentim të Fondit për sigurimin e depozitave, ku theksohet pikërisht ky artikull.

Sipas tyre, në kushte kur neni 163 paragrafi 3 i Ligjit për Bankat shfuqizohet, lind një pyetje në bazë të cilit ligj Fondi duhet ta ruajë statusin e kreditorit në procedurën e falimentimit për Bankën Eurostandard. Disa, thonë depozituesit e dëmtuar, nga teoricienët, në një situatë të tillë, i referohen Ligjit për marrëdhëniet e detyrimeve dhe në subrogacion si një institut. Sipas Ligjit për për marrëdhëniet e detyrimeve, ekzistojnë 2 lloje të subrogacioneve, subrogacioni kontraktual (neni 288) dhe subrogacioni ligjor (neni 289).

Për Shoqatën e depozituesve të dëmtuar “Drejtësi për depozituesit” nuk ka procedurë falimentimi afatgjatë për Bankën Eurostandard nuk mund të vazhdojë me Fondin e Sigurimeve si kreditor. Ata presin që organet që e kryejnë procedurën e falimentimit dhe që kujdesen për ligjshmërinë e saj të vendosin për këtë çështje dhe ta zbatojnë Vendimin e Gjykatës Kushtetuese që u miratua më 25 maj 2021 dhe hyri në fuqi më 8 qershor 2021.

Shoqata edhe një herë deklaroi publikisht se nuk pajtohet me procedurat e filluara tashmë, Fondi për sigurim të dpoozitave të përcaktohet në të njëjtën mënyrë të zgjidhjes, sepse në këtë moment Fondi nuk është as kreditor në procedurat e falimentimit për një bankë (pas shfuqitimit të nenit 163 paragrafi 3 të Ligjit për Bankat), ndërsa ndryshimet e reja ligjore mund të vlejnë në mënyrë retroaktive vetëm nëse ato janë më të favorshme për qytetarët (neni 52 i Kushtetutës së RMV-së).

Lidhur me personat juridikë, vendimi me të cilin Fondi do të ishte në të njëjtën zgjidhje me kreditorët e tjerë (përfshirë depozituesit-personat juridikë), përsëri, sipas tyre, do të kishte një problem me kushtetutshmërinë sepse sipas Ligjit aktual për Fondin për sigurimin e depozitave, Fondi kompenson vetëm depozituesit-persona fizikë deri në 30.000.00 euro, por jo personat juridikë, gjë që do t’i vinte përsëri personat juridikë në pozitë të pabarazisë dhe diskriminimit.