Klubi për çështje dhe politika rinore është organ që paraqet urë lidhëse ndërmjet të rinjve dhe institucioneve. Ligji për pjesëmarrjen e të rinjve dhe politikave rinore, i cili është miratuar në përbërjen e parë të Klubit, duhet të përditësohet dhe plotësohet. Ai ka bërë disa përparime, por disa dispozita në masë të madhe nuk po zbatohen. Kur bëhet fjalë për të rinjtë, nuk duhet të ketë politikë, politikat rinore duhet të jenë prioritet dhe të gjithë deputetët duhet të punojnë për këtë. Këto ishin konkluzionet e debatit të parë publik të sotëm të përbërjes së re të Klubit parlamentar për Çështjet dhe Politikat Rinore.
Koordinatorja e Klubit, Dragana Bojkovska, në prezantimin e saj të sotëm tregoi se qëllimi është përmirësimi i politikave rinore në vend, me fokus të veçantë Ligjin për pjesëmarrjen e të rinjve dhe politikave rinore. Ajo përmendi se ky është debati i parë i Klubit pas themelimit të tij më 10 shtator, ku anëtarë janë 21 deputetë nga çdo grup parlamentar.
“Në një frymë të mirë marrim vendime të përbashkëta me konsensus për politikat rinore. Besoj se çdo anëtar i Klubit qaset me synime të sinqerta dhe me synim të sinqertë, që është t’u mundësohet një jetë më e mirë të rinjve në Maqedoni. Në seancën konstituive të Klubit kemi thënë se ky organ duhet të jetë urë lidhëse ndërmjet të rinjve dhe institucioneve, prandaj Ligji për pjesëmarrjen e të rinjve dhe politikave rinore, i cili është miratuar me konsensus të anëtarëve të mëparshëm të Klubit, mendoj se është pika hyrëse për punën tone”, tha Bojkovska.
Ajo përkujtoi se janë mbajtur disa debate dhe tryeza publike lidhur me Ligjin për Pjesëmarrjen e të Rinjve, disa prej tyre për shkak të monitorimit të zbatimit të vetë Ligjit, e disa për shkak të mundësisë së përmirësimit të kësaj zgjidhjeje ligjore.
“Personalisht kam marrë pjesë në debatet publike nga Klubi dhe organizata të tjera lidhur me Ligjin dhe mund të them se ishin ato debate publike që më nxitën të marr iniciativën për themelimin e këshillit rinor lokal në komunën Ilinden, prej nga edhe vij”, shtoi Bojkovska.
Zëvendësministri në Ministrinë e Politikës Sociale, Demografisë dhe Rinisë, Gjoko Velkovski, në fjalimin e sotëm theksoi se Ligji për pjesëmarrjen e të rinjve dhe politikat rinore duhet të përditësohet dhe ai proces të jetë i vazhdueshëm.
“Për herë të parë, të rinjtë erdhën në pozicionin për të qenë në vetë Ministrinë, në Ministrinë e Politikës Sociale, Demografisë dhe Rinisë, ku hartohen të gjitha politikat rinore, të cilat duhet të marrin miratimin nga të gjithë aktorët e shoqërisë, prat ë mund të ndërtojmë një sistem të mirë dhe të qëndrueshëm, dhe le të përmirësojmë atë aktual. Ligji për pjesëmarrjen dhe politikat e të rinjve duhet të përmirësohet, sepse çdo gjë që bartet si politikë duhet të përmirësohet vazhdimisht në vazhdimësi dhe bashkërisht nga të gjithë aktorët. E inkurajoj Klubin të krijojë një dinamikë të mirë dhe të diskutojë hapur të gjitha çështjet që kemi. Vetëm në atë mënyrë do të arrijmë në një situatë ku të rinjtë në Maqedoni të arrijnë një pozitë më të mire”, tha Velkovski.
Ai theksoi se sipas të dhënave statistikore kemi një rënie të natalitetit në vend dhe kjo është shkaktuar nga politika të sheshta ose të zbatuara keq.
“Sot kemi shkolla me më pak se 20 mijë nxënës të regjistruar në paralele në shkollat fillore dhe të mesme. Fatkeqësisht kemi një largim të madh të të rinjve nga vendi. Gjithçka që do të zbatojë Ministria, që ka të bëjë me punësimin e të rinjve, dekualifikimin e tyre, rikualifikimin e tyre, hapjen e qendrave rinore dhe gjithçka që kemi parashikuar si Qeveri dhe në vetë programin që ka qenë miratuar nga Kuvendi, mund të zbatohet, nëse ulemi të gjithë bashkë dhe i rregullojmë këto gjëra. Vetëm në këtë mënyrë do të kemi rezultate pozitive. Ne si shtet nuk kemi sistem dhe për këtë të rinjtë kanë vite që po largohen nga vendi”, sqaroi Velkovski.
Dona Kosturanova nga Fondacioni për Demokraci të Uestminster-it theksoi se inkurajon organizatat rinore, grupet joformale dhe aleancat që të jenë në kontakt me deputetët për rekomandimet, pikëpamjet, problemet dhe sfidat e tyre që do të zgjidhen në Kuvend.
“Klubi për çështjet e të rinjve është krijuar në vitin 2017 në Kuvend, si organ jopartiak që përfaqëson të rinjtë. Të rinjtë përbëjnë një të pestën e popullsisë së përgjithshme të këtij vendi, megjithëse numri është në rënie. Fatkeqësisht, të rinjtë janë ende një grup i përjashtuar sociopolitikisht që nuk e njohin veten në proceset politike, të cilët fatkeqësisht shfaqin pikëpamje skeptike ndaj vetë demokracisë si sistem politik dhe që kanë mosbesim se institucionet mund t’i zgjidhin problemet e tyre. Gjëja më pozitive është se të gjitha hulumtimet konfirmojnë se ata të rinj që ishin aktivë në shoqëri dhe u përpoqën të dëgjonin zërin e tyre, pavarësisht nëse ia dolën apo jo, janë më të prirur për të vepruar dhe kanë më shumë besim te institucionet dhe te vetja”, tha Kosturanova në fjalimin e saj.
Ajo përmendi se një nga sukseset më të mëdha të përbërjes së parë të Klubit ishte miratimi i Ligjit për pjesëmarrjen rinore dhe politikat rinore në vitin 2020.
“Vetë procesi i hartimit të Ligjit ishte një arritje nga disa aspekte. Procesi ishte jashtëzakonisht konsultativ, ku morën pjesë drejtpërdrejt organizatat rinore dhe anëtarët më të rinj të partive politike dhe me bazë konsensusi u arrit zgjidhja, e cila përfundimisht u miratua. Për herë të parë në këtë vend, ligji vendosi një përkufizim se çfarë dhe kush konsiderohen të rinj, fillimisht vendosi disa norma dhe garanci që duhet të ndahet një buxhet për politikat rinore si në nivel kombëtar ashtu edhe në atë lokal dhe u dha disa detyrime institucionet, duke filluar nga krijimi i strategjive dhe politikave, e deri te ngritja e qendrave rinore”, tha Kosturanova.
Siç shtoi ai, konkluzioni ishte se edhe pse Ligji ka bërë një ndryshim, disa dispozita në masë të madhe nuk zbatohen.
Deputeti Lupço Nikolloski tha se politikat rinore duhet të jenë prioritet i të gjithë deputetëve.
“Nuk duhet të ketë politikë kur është fjala për të rinjtë, sepse këto janë situata alarmante në sferën e të rinjve dhe të gjithë duhet të japim një kontribut maksimal”, tha Nikolloski në fjalimin e tij.
Deputeti Amar Mecinoviq është i mendimit se duhet të ketë vullnet politik që nuk do të jetë në drejtim të pozitës apo opozitës, duhet të ketë vazhdimësi në punën për politikat rinore.
