Për shkak të dobësive operacionale, spitalet e huaja po bëjnë padi kundër Fondit të Shëndetësisë për trajtimin e pacientëve jashtë vendit.
Enti Shtetëror i Auditimit (ESHA) në raportin e tij të fundit thekson se edhe pse është theksuar disa herë, e njëjta praktikë vazhdon – as nuk u sigurohet mbrojtja adekuate ligjore kërkuesve dhe as nuk është krijuar sistem kontrolli dhe monitorimi për suksesin e trajtimit jashtë vendit.
Kërkesat për paradhënie për trajtim jashtë vendit janë regjistruar jo të plota dhe nuk janë vendosur kontrolle adekuate për të konfirmuar faturat nga spitalet e huaja.
Kjo situatë ka rezultuar me padi nga një spital i huaj, për të cilin ka paqartësi për procesin përfundimtar. Pra, siç theksojnë auditorët, deri më 31.12.2022 janë evidentuar kërkesa nga institucionet e huaja shëndetësore në vlerë prej mbi 268 milionë denarë, në bazë të paradhënieve të paguara për trajtimin e personave të siguruar jashtë vendit.
“Nuk është vendosur kontroll për statusin e trajtimit dhe nuk bëhet përcaktimi i shumës faktike të shpenzimeve. Disa nga faturat e bashkangjitura janë të paplota, për këtë arsye paradhëniet nuk janë mbyllur siç duhet dhe nuk mund të përcaktohet saktësisht shuma e dëmeve nga spitalet e huaja apo borxhi i papaguar ndaj tyre”, theksojnë auditorët.
Sipas të dhënave të Fondit, 46% e totalit të kërkesave i referohen paradhënieve të paguara gjatë vitit 2022, ndërsa 54% janë paradhënieve të dhëna në periudhën 2014-2021 për të cilat nuk janë dorëzuar faturat ose mjetet nuk janë kthyer nga spitalet.
Gjatë viteve 2021 dhe 2022, Fondi është përballur me 12 padi nga një spital gjerman për pagesën e shpenzimeve të trajtimit të kryera në periudhën 2017-2019 mbi shumën e avanseve të dhëna në shumën totale mbi 430 mijë euro, për të cilat në librat e biznesit të Fondit nuk janë borxh të regjistruar. Për disa nga paditë, vendimet janë miratuar nga një gjykatë gjermane, me të cilën Fondi është përgjegjës për pagesën e shpenzimeve të trajtimit.
Megjithatë, gjatë vitit 2022, paradhëniet dhe faturat nga spitalet e huaja ishin të mbivendosura. Është konstatuar se spitali gjerman i ka borxh Fondit 116 mijë euro për paradhënie më të paguara nga vitet e kaluara, për të cilat spitali ndërkohë nuk i ka rimbursuar fondet. Mungesa e kontrollit dhe regjistrimet jo të plota, sipas auditorëve, kanë rezultuar me padi dhe gjykime nga një gjykatë gjermane, aq më tepër që nuk ka pasur kontrata të lidhura me spitale të huaja dhe nuk ka mbrojtje ligjore.
Raporti përfundimtar i auditimit të Fondit të Sigurimeve Shëndetësore (FSSH) vë në dukje edhe dobësitë në funksionimin e sistemit të TI-së për shkak të mungesës së një strategjie IT, mungesës së stafit të IT-së dhe strukturës së vjetëruar të serverëve. Kjo rezultoi me sulm kibernetik në sistemin IT të Fondit në vitin 2023.
Nga ana tjetër, “gjatë zbatimit të procedurave dhe zbatimit të kontratave për prokurimin publik të pajisjeve dhe shërbimeve për sistemin e TI-së, auditimi ka konstatuar parregullsi, përkatësisht disa nga kontratat nuk janë lidhur brenda afatit të përcaktuar me ligj dhe konkurrenca nuk u sigurua”.
ESHA në vazhdimësi raporton për dobësitë në aktivitetet e kontrollit për kryerjen e shërbimeve shëndetësore në objektet shëndetësore të cilat nuk janë themeluar apo zbatuar siç duhet, për çka nuk sigurohet konfirmimi i plotë i faturave për shërbimet shëndetësore të kryera.
“Mungesa e një sistemi të vetëm të integruar për lëshimin e referimeve, raporteve mjekësore dhe llogaritjeve për shërbimet shëndetësore të kryera, të cilat janë bazë për përgatitjen e faturave/raporteve mujore krijon rrezik për lëshime dhe gabime”, thonë nga ESHA.
