Në një qytezë të largët, të fshehur mes kodrave të gjelbra dhe maleve të larta, qëndronte fshati i plakave qaramane. Ky fshat, me rrugë të ngushta të shtruara me kalldrëm dhe shtëpi prej guri të vjetër, mbante një atmosferë të veçantë, të përshkuar nga një ndjenjë nostalgjie dhe rrëfimesh të lashta. Çdo ditë, në çdo cep të këtij vendi të qetë, jehonin zërat e plakave që qanin dhe tregonin historitë e tyre.
Plakat e këtij fshati kishin një traditë të veçantë. Çdo mbrëmje, sapo dielli fillonte të perëndonte dhe hija e natës zbriste mbi kodra, ato mblidheshin në sheshin kryesor, pranë pusit të vjetër. Me fytyra të kthyer nga qielli dhe sytë e mbushur me lot, ato fillonin vajet e tyre. Çdo plakë kishte historinë e saj, një histori që e shprehte përmes vajtimit. Ato ishin të njohura për lotët e tyre dhe historitë e dhimbshme, por pak kush e dinte se plakat qaramane kishin edhe një sekret të errët, vjedhjet e tyre të çuditshme. Në dukje, ato dukeshin si gra të moshuara, të pafajshme dhe të përkushtuara ndaj kujtimeve të tyre, por në zemrën e tyre fshihej një nevojë e pazakontë për të vjedhur. Ato nuk vidhnin për të përfituar materialisht, por për të përmbushur një zbrazëti të brendshme, një ndjenjë të çuditshme që i shtynte drejt kësaj sjelljeje.
Nana Abeja, plaka më e urtë dhe më e vjetër, ishte komandantja e padiskutueshme e këtij grupi. Ajo kishte kaluar një jetë të tërë duke mbajtur sekretet e saj dhe të shoqeve të saj. Komandantja ishte një mjeshtre e vjedhjeve të vogla, dhe çdo natë, pasi mbaronin vajet e tyre, ajo dhe plakat e tjera niseshin nëpër fshat, duke kryer aktet e tyre të vogla të rebelimit. Ato vidhnin sende të përditshme: një mollë nga kopshti i fqinjit, një copë bukë nga furra e fshatit, një shami të harruar në verandë. Këto vjedhje të vogla nuk kishin qëllim të keq, por ishin një mënyrë për t’u ndjerë të gjalla, për të sfiduar monotoninë dhe dhimbjen e përditshme.
Një ditë, një djal i ri, Vleni, erdhi në fshat për të vizituar të afërmit e tij. Vleni ishte një gazetar i ri dhe ambicioz që kërkonte të shkruante për traditat dhe historitë e fshatrave shqiptare. Kur dëgjoi për plakat qaramane dhe vajet e tyre, ai vendosi të qëndrojë dhe të zbulojë më shumë për jetën e tyre. Duke qëndruar më tepër, ai kuptoi për shkathësitë që dispononin, lëvizjet me elegancë që i bënin, shpejtësinë si era që e drejtonin dhe gjahun aq mirë e me dinakëri e ruanin.
Një natë, ai vendosi fshehurazi të ndjekë nga afër plakat në një nga vjedhjet e tyre. Ai pa se si udhëheqësja dhe të tjerat lëviznin me kujdes dhe elegancë nëpër fshat, duke marrë sende të vogla me një shkathtësi të pabesueshme. Kur u kthyen në shtëpinë e komandantes, zbuloi dhomën e fshehtë për herë të parë. Ajo ishte e mbushur me sende të ndryshme, secili me një histori të veçantë që plakat tregonin me pasion. Ai vendosi të shkruajë një artikull për ta, duke u përpjekur të shpjegojë se si këto akte të vogla rebelimi ishin një formë e rezistencës ndaj harresës dhe izolimit.
Fshati i plakave qaramane u bë i njohur jo vetëm për vajet e tyre, por edhe për këto akte të vogla të rebelimit që tregonin fuqinë e shpirtit njerëzor për të gjetur kuptim dhe ngushëllim në mes të dhimbjes dhe humbjes.
