Duket qartë se nuk është një kohë e mirë për botën dhe nuk është një kohë e mirë për marrëdhëniet midis SHBA-së dhe Kinës.
Presidenti Donald Trump ka zgjedhur në mënyrë të përsëritur për ta quajtur coronavirusin “virus kinez”. Sekretari Mike Pompeo e quan atë “virus Wuhan”, diçka që shkakton ofendim të madh në Pekin.
Presidenti dhe sekretari i shtetit kanë denoncuar Kinën për dështimet e saj në trajtimin fillestar të shpërthimit. Por zëdhënësit kinezë kanë hedhur poshtë plotësisht çdo ide që ata ishin më pak se transparentë për atë që po ndodhte, shkruan BBC. Ndërkohë, media sociale në Kinë ka përhapur histori se pandemia është shkaktuar nga një program luftarak i mikrobeve ushtarake amerikane; thashethemet që fituan tërheqje të konsiderueshme të vëmendjes.
Por kjo nuk është vetëm një luftë fjalësh, diçka më serioze po ndodh.
Në fillim të muajit mars, kur SHBA njoftoi se po mbyllte kufijtë e saj për udhëtarët nga shumë vende të BE-së, përfshirë Italinë, qeveria kineze njoftoi se po dërgonte ekipe mjekësore dhe furnizime në Itali, vendin ku në atë kohë ishte epiqendra e pandemisë së OVID-19. Ajo i ka dërguar ndihmë edhe Iranit dhe Serbisë, transmeton Telegrafi.
Ishte një moment simbolizmi i madh. Dhe ishte një tregues i betejës së informacionit që po zhvillohet prapa skenave, me Kinën të etur për të dalë nga kjo krizë me statusin e rinovuar si një lojtar global. Në të vërtetë, është një betejë e cila SHBA për momentin po humbet paksa.
Ky është një moment kur sistemet administrative dhe politike të të gjitha vendeve po testohen nga stresi si kurrë më parë. Udhëheqësit politikë ekzistues përfundimisht do të gjykohen nga mënyra se si ata e kapën momentin dhe efikasitetin me të cilin ata luftuan pandeminë.
Pandemia është goditur në një kohë kur marrëdhëniet SHBA-Kinë ishin tashmë ishin jo të mira. Një marrëveshje e pjesshme e tregtisë mezi është bërë mbi tensionet tregtare midis dy vendeve. Të dy Kina dhe SHBA po riorganizohen, duke u përgatitur hapur për një konflikt të mundshëm në të ardhmen në Paqësor. Kina tashmë është shfaqur, të paktën në aspektin rajonal, si një superfuqi ushtarake në vete. Dhe Kina tani është e etur për statusin më të gjerë që beson se kërkon pozicioni i saj ndërkombëtar.
Pandemia kërcënon t’i shpije marrëdhëniet SHBA-Kinë në një moment edhe më të vështirë. Kjo mund të ketë një ndikim të rëndësishëm si për rrjedhën e kësaj krize, ashtu edhe për botën që del prej saj. Kur virusi është mposhtur, ringjallja ekonomike e Kinës do të luajë një rol kritik në ndihmën për të rindërtuar ekonominë e shkatërruar globale.
Por tani për tani, ndihma kineze është thelbësore në luftimin e coronavirusit. Të dhënat mjekësore dhe përvojat duhet të vazhdojnë të shpërndahen. Kina është gjithashtu një prodhues i madh i pajisjeve mjekësore dhe sendeve të disponueshme si maska dhe kostume mbrojtëse, thelbësore për trajtimin e pacientëve të infektuar dhe sendeve që kërkohen në numër astronomik.
Kina është në shumë mënyra punëtoria e prodhimit mjekësor të botës. Kina po shfrytëzon një mundësi.
Administrata e Donald Trump fillimisht nuk arriti të pranojë seriozitetin e kësaj krize, duke e parë atë si një mundësi tjetër për të pohuar “America First” dhe epërsinë e supozuar të sistemit të saj.
Por ajo që është në diskutim tani është udhëheqja globale, përcjell Telegrafi.
Si dy ekspertë të Azisë, Kurt M Campbell – i cili shërbeu si ndihmës sekretar i shtetit për çështjet e Azisë Lindore dhe Paqësorit në administratën e Obamës, dhe Rush Doshi, shënojnë në një artikull të fundit: “Statusi i Shteteve të Bashkuara si një global udhëheqësi gjatë shtatë dekadave të fundit është ndërtuar jo vetëm mbi pasurinë dhe fuqinë, por gjithashtu, mbi legjitimitetin që rrjedh nga qeverisja e brendshme e Shteteve të Bashkuara, sigurimi i të mirave publike globale dhe aftësia dhe gatishmëria për të mbledhur dhe koordinuar një përgjigje globale ndaj krizave”.
Pandemia e coronavirusit, thonë ata, “po teston të tre elementët e udhëheqjes amerikane. Deri më tani, Uashingtoni nuk po duket mirë. Ndërsa Uashingtoni gabon, Pekini po lëviz me shpejtësi dhe në mënyrë të duhur për të përfituar nga hapja e krijuar nga gabimet e SHBA-së, duke mbushur vakumin për ta prezantuar veten si udhëheqësi global në reagimin pandemik”.
Është e lehtë të jesh cinik. Shumë mund të pyesin se si Kina mund të kërkonte avantazh në këtë kohë. Përgjigja fillestare e Pekinit ndaj krizës në zhvillim në Wuhan ishte e fshehtë.
Shumë komentues perëndimorë e shohin Kinën duke u bërë më autoritare dhe më nacionaliste dhe kanë frikë se këto tendenca do të përshpejtohen nga ndikimi i pandemisë dhe ngadalësimi ekonomik që rezulton. Por ndikimi në gjendjen globale të Uashingtonit mund të jetë edhe më i madh.
Aleatët e Amerikës po marrin shënime. Ata mund të mos kritikojnë hapur administratën Trump, por shumë kanë dallime të qarta me të për qëndrimet ndaj Kinës; siguria e teknologjisë kineze (polemika e Huawei); dhe mbi Iranin dhe çështje të tjera rajonale.
Campbell dhe Doshi thonë se: “Politikëbërësit e SHBA-së duhet të pranojnë që nëse Shtetet e Bashkuara nuk ngrihen për të përmbushur momentin, pandemia coronavirus mund të shënojë një tjetër ‘moment të Suezit’”.
