Shqipëria është vendi evropian me pikëzimin më të lartë sa i takon riskut të pastrimit të parave dhe terrorizmit pas Turqisë, ndërkohë që Maqedonia renditet tek vendet me rrezik të ulët
. Indeksi i vitit 2020 i Insitutit të Bazelit e rendit Shqipërinë të 44-ën mes 141 vendeve të botës lidhur me këtë fenomen duke marrë 5.69 pikë, teksa Turqia ndodhet tre pozicione më sipër duke u renditur e 41-a me 5.76 pikë.
Nga vendet e Ballkanit Perëndimor, Bosnjë-Hercegovina renditet në vendin e 47 me një klasifikim më të mirë sesa edhe Serbia që gjendet në vendin e 54. Maqedonia renditet tek vendet me rrezik të ulët të pastrimit të parave dhe terrorizimit me 3.98 pikë, apo në vendin e 117, Kroacia në vendin e 119 dhe Mali i Zi në vendin e 126 ndjekur nga Greqia ne vendin e 127 dhe Sllovenia në vendin e 133.
Nëse shohim vendet me rrezikun më të lartë, atëherë në vendin e parë është Afganistani si vendi me më shumë pastrim parash dhe terrorizëm, ndërsa Estonia renditet e 141 si vendi me rrezikun më të ulët. Sipas shpjegimit të Institutit të Baselit, Indeksi përdor një metodologji krahasuese mes vendeve që bazohet në 16 indikatorë që lidhen me pastrimin e parave dhe financimin e terrorizmit. Këto kategori përmblidhen në 5 drejtime së bashku me 5 faktorët që konsiderohet se kontribuojnë në riskun e pastrimit të parave dhe financimin e terrorizimit. Këto pesë faktorë janë: Cilësia e kuadrit ligjor për parandalimin e pastrimit të parave; Ryshfeti dhe korrupsioni; Transparenca financiare dhe standardet; Transparenca Publike dhe Përgjegjësia; si dhe Rreziqet juridike dhe politike.
“Qëllimi i Indeksit të Bazelit është të sigurojë një panoramë të plotë të rrezikut të pastrimit të parave. Prandaj përfshin një gamë të gjerë treguesish, secili me një fokus dhe fushëveprim të ndryshëm. Treguesit mund të shtohen ose hiqen nga Indeksi i Bazelit AML për të pasqyruar ndryshimin e rreziqeve të pastrimit të parave dhe financimin e terrorizimit dhe burimet e të dhënave” thuhet në shpjegimin e institutit.
Vitet e fundit, Shqipëria ka marrë një sërë nismash ligjore për plotësimin e kuadrit pas rekomandimeve të Moneyval s ai takon uljes së rrezikut të pastrimit të parave në vend. Megjithatë Shqipëria u rikthye në shkurt të këtij viti në listën gri të vendeve që paraqesin rrezik për pastrimin e parave për shkak të deficencave strategjike të gjetura nga Task Forca për Veprim Financiar (FAFT). Për herë të fundit, Tirana zyrtare kishte dalë nga kjo listë në vitin 2015, pas një vlerësimi të përbashkët, i cili merr në analizë një sërë elementesh që nga kuadri rregullator e deri te zbatimi i tyre. Në këtë listë përfshihen juridiksionet që kanë mangësi strategjike në parandalimin e pastrimit të parave dhe krimit të organizuar dhe rrezik të lartë si dhe janë nën monitorim të shtuar./koha.mk
