Opinion nga: Mr-sci Alil Fetai
Një nga problemet më të mëdha të realitetit politik të shoqerise sone sot, ku dhe është problemi themelor i mosfunksionimit të shtetit ligjor. Ekzistojnë tri arsye të rëndësishme për dështimin e shtetit ligjor dhe të institucioneve të shtetit për të vepruar në vendin tonë. Këto janë korrupsioni politik, ndikimi i autoriteteve ekzekutive në institucionet gjyqësore, dhe marrëdhënia midis pushtetit dhe autoritetit.
Korrupsioni politik ose korrupsioni me i madh është i pranishëm midis zyrtarëve të lartë shtetërorë dhe politikanëve që kanë pushtet politik dhe e përdorin atë me qëllim të ekstradimit të institucioneve dhe sistemit ligjor. Prandaj, kjo formë e korrupsionit është një kërcënim i madh për demokracinë, ose për ruajtjen e sundimit të ligjit në shoqëri
Format themelore të korrupsionit politik janë:
– Marrja e parave në sistemin politik të një vendi nga kandidatët politikë dhe politikanët në pushtet
– Jo transparenca e flukseve monetare në politikë
– Mundësimi i sektorit privat për të blerë ndikim politik
– Korrupsioni në procesin zgjedhor
– Ndikimi në sistemin ligjor të shtetit ndaj proceseve joefektive dhe kështu për të mbrojtur veprat penale të korrupsionit
– Ndikimi në fuqinë legjislative për të legalizuar trajtim më të favorshëm për grupe të veçanta interesi.
Fuqia dhe pushteti, këto dy, pothuajse identike, konceptet ndryshojnë në thelbin e tyre. Gjegjësisht, fuqia është ndikimi që individët ose grupet duhet të imponojnë vullnetin e tyre ndaj të tjerëve pa marrë parasysh interesat ose idetë e tyre. Fuqia mund të imponohet me forcë, bindje ose para.
Fuqia si një entitet i veçantë, ose një fenomen social, ndodh në të gjitha segmentet e jetës së përditshme në formën më të fortë ose më të vogël, kështu që unë e konsideroj të dobishme për ta studiuar atë. Përveç dhënies së disa teorive të pushtetit, Max Weber gjithashtu dha përkufizimin e autoritetit, ku ai thotë se fuqia është drejtpërdrejt e lidhur me pushtetin dhe se ajo është manifestimi i saj ose forma e shprehjes së saj.
Zotërimi i pushtetit dhe i fuqisë, në çdo rast, u jep njerëzve një ndjenjë të superioritetit dhe më shumë vlerë që njerëzit shpesh e dinë të abuzojnë, të gjitha për shkak të fitimit të interesave të tyre. Fuqia zakonisht fitohet nga një gjendje e mirë materiale dhe pozitë në shoqëri … Ajo që ne kete rast me intereson mua ,këtu është marrëdhënia midis fuqisë dhe pushtetit politik, domethënë marrëdhëniet midis pushtetit dhe autoritetit.
Qeveria është përcaktuar si një formë e institucionalizuar e pushtetit. Fjala kyçe këtu është “institucionalizuar”. Kështu që pushteti është fuqi, por e institucionalizuar, që do të thotë se është e ndarë në parti politike dhe në burokracinë shtetërore. Autoriteti është fuqia që është e kufizuar me ligj.Problemi kryesor që pengon demokratizimin e shoqërisë ketu ne Maqedoni është mungesa e një dallimi të qartë mes pushtetit dhe autoritetit. Problemi i të gjitha problemeve dhe arsyeja kryesore për mungesën e funksionimit të shtetit ligjor në Maqedoni është pikërisht fuqia që nuk është realisht e kufizuar nga ligji që zbatohet, që nuk e njeh nocionin e të paprekshmeve, pikërisht ajo fuqi që nuk kufizohet me ligj . Në shoqëritë në të cilat ndahet një ndarje e tillë, ka defiçencë demokratike.
Pikërisht për shkak të këtij fakti, është bërë konvertimi kriminel i shoqerise.Pushtetaret filluan te sillen si sundimtar te shoqerise, te ndjekur nga sherifët vendorë në nivel të qyteteve, qarqeve dhe komunave. Shteti ligjor ishte i shurdhër, i verbër dhe i imunizuar ndaj të gjitha lëvizjeve të paligjshme, çështjeve, rasteve dhe veprimeve të tyre. Në të vërtetë, shumë sjellje kriminale në të gjitha nivelet trajtoheshin si vendime të këqija politike / ose vendime të gabuara te biznesit.
Fuqia e tyre, si dhe fuqia e shumë sherifëve të tjerë komunalë apo të qytetit, ishin pak a shumë të pakufizuar. Ata mund të bënin atë që donin, dhe kështu vepruan. Fuqia e këtij pushteti ishte i tillë që askush nuk mund të kishte dashur asgjë. Pyetemi se si kjo ishte e mundur dhe pse? Përgjigjja është e thjeshtë, sepse jetojmë në një vend ku vullneti politik është në radhë të parë edhe pse nuk ka vullnet politik. Dhe asnjë institucion nuk do të bëjë një punë për të cilën nuk ka vullnet politik. Kultura politike demokratike nuk është e rrënjosur në shoqërinë tone ketu ne Maqedoni dhe pushteti sillet në atë mënyrë ashtu si ja lejon shoqëria. Shoqëria ketu ne Maqedoni akoma është e perkulur autoriteteteve dhe kultit të personalitetit.
Nga shtypjet qe i ben BE dhe Komisioni Evropian, mediave dhe shtetit ligjor ketu ne Maqedoni bëhen hapat e parë ne ket drejtim.Ku Prokuroria Speciale ka hapur disa procedura dhe Aktpadi per disa ish zyrtare te larte,ku të jemi realist eshte vetëm fillimi, luajtja për publikun dhe BE-në.
Shteti i së drejtës trajton veprime të paligjshme dhe sjellje të paligjshme nga disa zyrtarë të lartë dhe bashkëpunëtorë te tyre si vepër penale, por në të njëjtën kohë trajton shumë veprime të paligjshme të zyrtarëve të tjerë si vendime të këqija politike dhe / ose vendime të gabuara te biznesit, ku ne te njejten koh nuk kan aspak vesh per drejtesi kur punohet per Shqiptaret. Ata denohen me denime drakonike maksimale,qoft ajo edhe per thyerjen e dritareve ,ku ne te kunderten, tentimet per vrasje si ajo e 27 Prillit, zvariten..shurdhohen, mbullen syte sikur nuk ka ndodhur asgje……
Pyetemi se si të shkojmë më tej? Po, progresi është i mundshem por me nje proces te drejt. Por ,JO asesi ne ket forme sic po e trajtojne keta. Pushteti duhet te kuptohet si një shoqëri të mirëorganizuar ,ku drejtesia dhe barazija e te gjitheve ne te gjitha sferat ne shoqeri duhet te ndodh qe te ecet perpara ,kjo do te ndodhe sot ose neser patjeter…
