Nëse jeni i punësuar në Zvicër, por humbisni punën tuaj, a mund të qëndroni në vend ndërsa kërkoni punë të re? Përgjigjja varet nga disa faktorë.
Të qenit i papunë është një stres i madh për këdo, por mund të jetë edhe më sfidë për shtetasit e huaj.
Gjërat e para: siç raportoi kohët e fundit The Local, të huajt që kishin punuar në Zvicër për të paktën 12 muaj në dy vjetët e fundit dhe kanë jetuar në vend me kohë të plotë gjatë asaj periudhe, kanë të drejtë të marrin përfitime papunësie:
Por sa kohë mund të qëndroni në vend pasi keni humbur punën?
Kjo varet nga lloji i lejes dhe pasaportës që keni.
Nëse jeni i huaj (i çdo kombësie) që jetoni në Zvicër me një leje të vlefshme C, ju i nënshtroheni të njëjtave rregulla si shtetasit zviceranë që janë në kërkim të punësimit — që do të thotë se mund të qëndroni këtu për një kohë të pacaktuar, për aq kohë sa nuk të largohen ndërkohë nga vendi për më shumë se gjashtë muaj.
Nëse largoheni për një periudhë të gjatë kohore pa ‘ngrirë’ fillimisht lejen tuaj C (shih më poshtë), do të humbisni të drejtat tuaja të qëndrimit dhe nuk do të mund të qëndroni në vend për një kohë të pacaktuar ndërsa kërkoni një punë të re.
Më shumë kufizime vlejnë për mbajtësit e tjerë të lejeve.
Nëse keni një leje qëndrimi B dhe jeni shtetas i një shteti të BE/EFTA, mund të qëndroni në Zvicër për të paktën gjashtë muaj për të kërkuar punë të re, sipas Sekretariatit Shtetëror për Migracionin.
Megjithatë, ju do të duhet të aplikoni për një leje si punëkërkues pranë autoriteteve kantonale të migracionit ndërsa jeni duke kërkuar për një pozicion të ri.
Po shtetasit jo të BE-së?
Nëse nuk kanë marrë lejen C dhe statusin e qëndrimit të përhershëm, të huajt nga jashtë BE/EFTA përballen me rregulla më të rrepta nëse humbasin punën e tyre në Zvicër.
Shtetasit e vendeve të treta përballen me më shumë kufizime sepse lejet e tyre të punës (B ose L) janë të lidhura me punën e tyre, kështu që të qenit të papunë do të nënkuptonte automatikisht humbjen e një leje gjithashtu.
Duke qenë se lejet e punës për shtetasit e vendeve të treta i nënshtrohen kritereve të rrepta dhe sistemit të kuotave, gjetja e një punëdhënësi të gatshëm për t’ju punësuar në një njoftim të shkurtër do të ishte shumë e vështirë – përveç nëse keni disa aftësi specifike që kërkohen shumë dhe që nuk mund të gjendet në mesin e fuqisë punëtore zvicerane ose të BE / EFTA.
Nëse ky është rasti juaj, alternativa juaj e vetme është të ktheheni në vendin tuaj të origjinës dhe të filloni procesin e kërkimit të punës nga e para.
Kjo ka të bëjë edhe me qytetarët e Mbretërisë së Bashkuar: ndërsa ata që kanë marrë lejet e tyre dhe kanë filluar të punojnë në Zvicër përpara 1 janarit 2021 bien nën të njëjtat rregulla si homologët e tyre të BE-së, çdo punëkërkues pas Brexit nga Britania duhet të ndjekë të njëjtat hapa si vendet e treta.
